Uzależnienie od gier komputerowych: jak z nim walczyć?

Uzależnienie od gier komputerowych jest bardzo poważnym zjawiskiem, mającym skalę światową i dotykającym zarówno dzieci i młodzież, jak i osoby dorosłe. Jak walczyć z uzależnieniem od gier komputerowych? Jak rodzice mogą pomóc swoim dzieciom?

Skala zjawiska

Uzależnienie od gier komputerowych i na telefonie to jedno z częściej występujących rodzajów uzależnień. Zalicza się do uzależnień behawioralnych, czyli od określonego rodzaju zachowań.

Dane wskazują na to, że w Polsce uzależnionych od gier może być co najmniej 15% wśród wszystkich graczy. Problem ten ma szczególne znaczenie w przypadku dzieci i młodzieży, które spędzają codziennie wiele godzin przed ekranem komputera, konsoli i telefonu, a to negatywnie wpływa na ich rozwój, postępy w nauce i kontakty społeczne, a nawet zdrowie fizyczne.

Czym cechuje się uzależnienie od gier komputerowych?

Gry komputerowe kuszą niesamowitą rozrywką, ciekawą fabułą, możliwością dokonania czegoś innego niż w życiu codziennym, rywalizacją, a także nawiązywaniem kontaktów z innymi ludźmi. Niestety w niektórych przypadkach to właśnie gry zaczynają zastępować cały wolny czas dzieci i młodzieży. Uzależnienie od gier komputerowych można zdiagnozować w sytuacji, gdy:

• osoba traci kontrolę nad czasem spędzanym na graniu;
• rozrywka przed komputerem zajmuje wiele godzin, a dziecko bardzo trudno odciągnąć od gier;
• pojawiają się negatywne uczucia oraz różne zachowania takie jak drażliwość, nerwowość, niechęć — zwłaszcza w sytuacjach, gdy granie nie jest możliwe;
• osoba uzależniona porzuca inne zainteresowania i pasje. 

Dodatkowo negatywnymi skutkami grania jest pogorszenie zdrowia fizycznego (na przykład pojawienie się wad wzroku i kręgosłupa), psychicznego (dużo negatywnych emocji) i znaczne trudności z nawiązywaniem kontaktów w życiu codziennym, w świecie realnym. Uzależnienie prowadzi także do problemów ze snem, zaburzeń lękowych i depresji, a także różnych tików nerwowych. Właśnie dlatego tak ważne są działania profilaktyczne i prewencyjne, które mogą podjąć rodzice, nauczyciele i wychowawcy. Wszystkie te osoby powinny zadbać o to, aby u dzieci nie pojawiło się uzależnienie. 

Jak walczyć z uzależnieniem od gier?

Istnieje wiele różnych sposobów na walkę z uzależnieniem u dzieci i młodzieży. Do takich metod można zakwalifikować:

• ustalenie harmonogramu, a więc wyznaczenie godzin, w których dzieci mogą grać w gry komputerowe, a później trzeba tego pilnować;
• zadbanie o to, aby gry nie były nagrodą za dobre oceny lub świetne zachowanie — znacznie lepiej wyznaczyć inne nagrody dla dzieci;
• warto towarzyszyć dzieciom w czasie, gdy grają w gry;
• wybór odpowiednich gier, dostosowanych do wieku;
• unikanie zakupu gier multiplayer, w formie online, których nie da się przerwać w dowolnym momencie;
• zauważenie wszelkich niepokojących objawów i odseparowanie dziecka od komputera. 

Podstawą jest ustalenie z dzieckiem lub nastolatkiem reguł, dotyczących korzystania z komputera i częstotliwości rozgrywki. 

Kiedy szukać pomocy u specjalisty?

W niektórych przypadkach konieczne jest skorzystanie z pomocy specjalisty, czyli psychologa lub psychoterapeuty. Profesjonalista zajmie się diagnozą zaburzenia, a także podpowie, jakie kroki podjąć, aby wyleczyć zaburzenie. W leczeniu uzależnień najczęściej proponuje się nurt poznawczo-behawioralny. Cała praca terapeutyczna koncentruje się na poznaniu przyczyn problemu, a także zrozumieniu go i ustaleniu odpowiednich działań.